Dòppo a distansa
A coæ de abbrassâse
Confesso o mæ scetticismo, à l’iniçio. No creddeivo. Comme tanti, avendo persofi duçia inte instituçioin, ò pensou à un “a-o lô a-o lô”. Pöi, un giorno son anæto in pisciña in pausa-pranso: comme inta scena do crimine, ò trovou l’atrio – pe sòlito speuggio e essençiale – con di nastri à strisce rosse e gianche abrettio, à segnâ o metro de distansa da rispettâ, da-o bancon, in scê banche, into despuggiatöio, in scê miage. Avvertimenti dondesesegge, de stâ distanti i un da-i atri pe evitâ de contaggiâse. Scin à ché ò incroxou un nuou che o l’aveiva tòsto finio l’allenamento e into streito corrieu d’accesso a-a vasca, veddendo che no aviëscimo posciuo tegnîse à distansa meno de un metro, o l’à desgranou i euggi, co-e brasse o s’é coverto naso e bocca, o s’é chinou de botto e passandome acanto o l’é corso into despuggiatöio. Comme se o l’avesse visto in mi un spettro, un monatto e tutt’assemme me son sentio refuou, un peigo potençiale pe-a salute seu e quella di atri.
Da lì, un crescendo. Unna trasferta milaneise inte un deserto postbellico, a poia de strenzise a man e de toscî in pubrico, udiense in tribunale à pòrte serræ e à distansa de seguessa, scin a-o serrâ completo do palaçio, a poliçia arma à l’ingresso à allontanâ e gente da-o leugo pubrico pe eccelensa: o Föo. Un mondo surreale irreconoscibile, cangiou inte un amen, da-i ritmi frenetichi, ossescivi, alienanti, che oua o se ferma stupio pe fâ a conta di infettæ, di mòrti e giorno dòppo giorno o l’aspeta. Recovio, aggiutti, filtri d’äia, unna cua, äia fresca, a vacciña, torna a libertæ.
Lezo inte ste oe de lettie struggenti che Ada, unna moggê ebrea, a scriveiva a-o maio durante i seu meixi de prexonia à Fossoli; l’urtima a l’é stæta scrita solo che pöchi giorni avanti da seu mòrte, l’8 agosto do 1944 inte unna camia à gazzo, a-o seu arrivo à Auschwitz. Lê ascì a mostra che à ògni pagina l’asfixia da prexonia e l’unico dexidëio ossescivo che a l’esprimme in faccia à l’ignöto o l’é sempre e solo quello de abbrassâ torna o maio e i figgio.
Coioso che l’òmmo, pe poei apprexâ quello che conta in davei, o ne deve ëse privou, che pe gödî areo da vitta o deve ëse misso depoî a-a seu assensa, a-a fin, a-a mòrte. Mi creddo che sta chì, dòppo tanto dô, a pòsse ëse unn’occaxon preçiosa che l’ummanitæ a porriæ dâse pe unna svòlta epocale inta perceçion de lê mæxima, boña à superâ diversci tipi de confin. L’òmmo o se ferma apeña quarche giorno e l’Asia a torna subito à vedde e neutte stellæ. L’äia de grendi çittæ a torna à ëse fresca e respirabile. Cian cianin l’astenia da òçio sforsou a fa renasce o dexidëio de gödî de menuçie do tempo lento, comme fâse deliçiâ o çê da bocca da un bon piato, finarmente con carma, into rispetto di ritmi di còrpo, ò fâ corrî i euggi in sce un testo ben scrito, assavoindo a çernia e o son de paròlle, into rispetto di tempi da mente, ò fâ caressâ l’udio da unna boña muxica.
E sòrte de ciaschedun se mostran d’amblé ligæ à quelle de tutti, inte unna progresciva scincronia, comme s’é scoverto succede a-o ritmo do cheu do pubrico a-o tiatro; ciaschedun o l’arreze inte seu man un solo fî, che o core da un cao à l’atro do glöbo, e à ognun l’é dæto o compito de fâ scì che o no se streppe. Creddo che, finio a tempesta, chi restià o no dexedià ciù de tornâ à unna vitta “normale”. A natua a n’à allontanæ perché se çerche torna insemme à lê unna forma neuva de equilibrio soçiale, e l’iniçio o l’à za visto a luxe con unna zimma, quella da renascion do dexidëio vertadeo de tornâ à poeise abbrassâ.