№9, marso 2021 € 3,00
O Stafî
Politica Coltua Varietæ

Jung Chang, Wild swans, 1991

Mæ nònna a l’ea unna bellessa. A gh’aveiva un morin ovale da-e masche reusa e da-a pelle schillente. I seu cavelli longhi, neigri e luxenti, soleivan vegnî pëtenæ inte unna grande tressa ch’a gh’arrivava a-a çenta. A saveiva ëse pudica quande l’occaxon a ô domandava – saiva à dî, pe-a ciù parte do tempo – ma sotta a-a mascara esterna a scciuppava de energia repressa. A l’ea picciña, de un metro e sciuscianta de statua, ciù ni meno; a seu figua a l’ea svelta, e seu spalle ean soavi, cösa ch’a se consciderava un ideale de bellessa. Sensa dubbio a seu attrattiva a ciù grande ean i pê fasciæ, che in cineise se ciammavan “lillìn indoæ de eutto citti” (san-tsun-ginlian). Questo voeiva dî che a camminava “comme un sarxo teneo, mesciou da l’æxia da primmaveia”, comme saleiva dî i specialisti cineixi de bellessa femminiña. Se supponeiva che l’imagine de unna dònna sampettando in scî seu pê bindæ a l’esercitesse un effetto eròtico in sce l’òmmo, dovuo in parte a-o fæto che a seu vulnerabilitæ a produeiva un dexidëio de proteçion inte l’osservatô.

I pê de mæ madonnava ean stæti fasciæ quande a gh’aveiva doî anni de etæ. Seu moæ, ch’a l’aiva ascì i pê fasciæ, a l’aiva comensou ligando in gio a-i seu pê unna çenta de sei metri de longhessa, doggiandoghe tutte e die – à ecceçion do dio gròsso – sotta a pianta. Dapeu, a l’aiva pösou in çimma à questi unna gròssa pria pe ascciannâ l’erco di pê. Mæ madonnava a criava de dolô, implorandola de lasciâ perde, aloa seu moæ a ghe metteiva un tòcco de teia in bocca. Pe caxon de sta cösa, mæ madonnava a l’é svegnua diverse vòtte da-o dolô.

O processo o l’é duou diversci anni. Ascì quande s’ea rotto e òsse, i pê se doveiva fasciâli giorno e neutte con un tesciuo druo, stante che çercavan de recuperâ a forma originäia tòsto che se sentivan liberæ. Pe di anni mæ nònna a l’à visciuo sottomissa à un dolô terribile e infinio. Quande a pregava seu moæ de liberâla da-e fasciatue, questa a scciuppava in lagrime e a ghe spiegava che di pê che no bindæ avievan destruto tutta a seu vitta futua, e che a ô faxeiva pe-a seu feliçitæ.

Inte quelli giorni, quande unna figgia a s’imprometteiva, a primma cösa che faxeiva a famiggia do galante a l’ea examminâ i seu pê. Di pê grendi e normali ean tegnui pe raxon de vergheugna da-a famiggia do sposou. A seuxoa a tiava sciù a fädetta do röbon da galante, e se i pê mesuavan ciù de dexe citti, ciù ni meno, a â lasciava cazze con un gesto de sprexo e a se n’anava, lasciando a figgia espòsta a-e euggiæ de censua di invitæ, che ammiavan tutti i seu pê e ciarbottavan de poule de sdegno. Quarche vòtta, gh’ea de moæ che se ghe faxeiva o cheu piccin e ghe levavan e fasciatue a-a figgia; però, quande a picciña a cresceiva e a se trovava obligâ à sopportâ de vegnî scöxia da-a famiggia de seu maio, e depoì a-a desapprovaçion da societæ, pe sòlito a ghe recriminava à seu moæ d’ëse stæta tròppo debole.

A pratica de fasciâ i pê a l’ea stæta introduta originaiamente circa mille anni fa (dixe, da unna concubiña de l’imperatô). No solo se consciderava eròtica l’imagine de dònne ranghezzando in scî seu pê piccin, ma i mæximi òmmi se astissavan à zugâ con quelli, sempre cäsæ da de scarpette de sæa recammâ. E dònne no poeivan levâse e fasce manco quande ean grendi, perché inte sto caxo i pê comensavan torna à cresce. E binde se poeivan levâ solo temporaneamente de neutte, into letto, pe vegnî sostituie da de scarpette de sæa umea. I òmmi de ræo veddeivan di pê descäsci, perché soleivan apparî coverti de carne decompòsta e lasciavan anâ unna spussa fortiscima. Da figgeua, regòrdo mæ nònna ch’a gh’aiva delongo mâ. Quande tornavimo à casa, dòppo avei fæto de commiscioin, a primma cösa ch’a faxeiva l’ea immerze i pê inte unna conchetta de ægua cada, tiando un sospio de sollievo. subito dòppo e comensava à levâse di tòcchi de pelle mòrta. o dolô o no l’ea caxonou solo da-a rottua de òsse, ma ascì da-e onge che s’incarnivan inta pianta do pê.